Wprowadzenie

Na jednej z wycieczek miałem możliwość oglądnięcia gniazd wikłaczy. Otóż ten wróblowaty ptak buduje misterne gniazdko, które zawiesza na drzewie przy pomocy włókien tak aby mogło oprzeć się  wiatrom i burzom. Stosuje wymyślne utrudnienia aby inny ptak (kukułka) nie mógł wejść i podrzucić  –„kukułcze jajo”.

Podobnie – jednak bardziej finezyjnie- jest ulokowane w człowieku „gniazdo” zwane również łonem, czyli macica w której rozwija się dziecko. Zawieszona na wielu  więzadłach daje bezpieczną stabilizację w trakcie różnorodnych czynności wykonywanych przez kobietę nawet w trakcie ciąży. Ponieważ  ochrona przed „kukułczym jajem” jest ulokowana w innej sferze zajmijmy się tylko gniazdkiem, jego anatomią oraz zaburzeniami wpływającymi na narządy sąsiednie.

W przedstawionych rycinach przedstawiam „rzut oka”  na cząstkę tego systemu zawieszenia macicy i narządów sąsiednich bez próby wyjaśnienia ich działania i współzależności. Na rozwinięcie tego tematu i opis sprzężenia i synchronizacji poszczególnych elementów konieczne byłoby stworzenie wielu stron bez pewności jasności obrazu.  

Zmiany położenia narządów miednicy mniejszej oraz  ich „wyślizgnięcie” z jej obrębu  jest jednym z najbardziej złożonych problemów . Ich następstwo dotyczy bowiem aż trzech dyscyplin chirurgicznych  tj. urologii (pęcherz) , ginekologii ( narząd rodny) i chirurgii ogólnej (jelito grube- odbytnica). Następstwa są więc złożone i wymagają olbrzymiego doświadczenia i często współpracy wymienionych specjalistów.

Istotne narządy miednicy tj. odbytnica, macica i pęcherz poza własnymi mechanizmami podwieszającymi są niczym alpiniści powiązani między sobą ( m. innymi powieź pęcherzowo- pochwowa i odbytniczo- pochwowa). I tak jak w alpinizmie odpadnięcie od ściany jednego alpinisty pociąga za sobą  kolegę związanego tą samą liną tak wypadanie jednego narządu pociąga za sobą wypadanie drugiego „związanego” z nim więzadłem lub powięzią.

Wypadanie macicy: przyczyny i objawy

Z wiekiem więzadła i powięzi tracą elastyczność, co sprawia, że obniżeniu ulega przepona miedniczna, co może prowadzić do wypadania macicy, pochwy i odbytnicy.  Najczęściej „czołem” tej lawiny jest narząd najcięższy- macica. Istnieje wiele skal i stopni wypadania narządów miednicy opisanych i dostępnych w formie foto w Internecie.

Również u starszych mężczyzn zmniejsza się elastyczność (napięcie) mięśni dna miednicy, ściany odbytnicy, następuje zwiotczenie tkanek, często wydłużenie krezki esico- odbytniczej co powoduje utrudnienie wypróżnień , zaparcia.  W następstwie przedłużających się objawów dochodzi do  wypadania początkowo błony śluzowej odbytnicy a następnie „wciąganie” czyli wgłabianie jelita w jelito i  pełnościenne wypadanie odbytnicy. Również i tutaj istnieją stopnie wypadania odbytnicy dostępne w Internecie.

Nie ulega wątpliwości, że następstwa tych zaburzeń jak nietrzymanie moczu, stolca gazów będące następstwem zaburzeń statyki narządów miednicy stanowi istotny problem społeczny.

Leczenie

Leczenie niestabilności narządów miednicy u kobiet może być zachowawcze wzgl. operacyjne. Leczenie zachowawcze obejmuje terapię hormonalną oraz stosowanie różnego rodzaju „podpórek” krążkowych zwanych pessariami i ćwiczenia mięśni miednicy. To bardzo rozbudowana domena ginekologii.

U mężczyzn praktycznie jedynym skutecznym leczeniem jest leczenie operacyjne.

Leczenie operacyjne można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne (śródbrzuszne).

U mężczyzn leczenie wypadania odbytnicy zewnętrzne polega na odcięciu wypadającej części (między innymi operacja Altenmeiera) u kobiet zastosowanie różnego rodzaju podwieszenia taśmami wprowadzonymi przezpochwowo (TVT, TOT).

Nie ulega wątpliwości, że optymalne leczenie oferuje leczenie operacyjne przezbrzuszne. Pozwala wzmocnić taśmami uszkodzone struktury więzadłowe podtrzymujące cewkę moczową oraz uszkodzone lub osłabione więzadła podtrzymujące macicę. Pozwala zgodnie z zasadami leczenia przepuklin wślizgowych wciągnąć i podwiesić na taśmach wypadające narządy bez konieczności ich resekcji.

Laparoskopia pozwala wykonać te operacje bardzo precyzyjnie i z korzyściami operacji małoinwazyjnej. W przypadku kobiet optymalna jest współpraca ginekologa z chirurgiem mającym doświadczenie w zabiegach laparoskopowych. U mężczyzn niezbędne jest doświadczenie w zabiegach laparoskopowych.

Dopiero korekcja zaburzeń anatomicznych umożliwia skuteczne leczenie rehabilitacyjne.
Zabiegi można przeprowadzać każdym wieku. Autor skutecznie operował ponad 90 letnią kobietę, która twierdziła, ze od od ponad15 lat chodziła i prosiła chirurgów aby coś z „tym” zrobili.